Logopedie en Dementie

De logopedist draagt bij aan interventies om de kwaliteit van leven bij mensen met een verstandelijke beperking én dementie en zijn/ haar omgeving te verbeteren.
De interventies zijn gericht op de volgende onderwerpen:

1. Communicatie
2. Gehoor
3. Voeding en Slikken

Communicatie

Communicatie is een proces van informatie-uitwisseling. Bij communicatie is er altijd sprake van:

• een zender
• een boodschap met informatie
• een ontvanger

Om een boodschap over te brengen is taal en spraak nodig. Om een boodschap te ontvangen is taal, een goed geheugen en een goed gehoor van belang. Bij het ontstaan van dementie treden er problemen op bij deze gebieden. De logopedist doet onderzoek en geeft adviezen. De logopedist geeft adviezen op welke manier de communicatie ondersteund kan worden.  Dit zijn voornamelijk adviezen met betrekking tot het visualiseren van de omgeving en communicatie.

Dit onderwerp is ook op voorgaande dementietafels besproken, namelijk de 3e, 7e en 8e editie. Je kan de dia’s van deze avonden terug vinden op de pagina voorgaande dementietafels.

Gehoor

Een verminderd gehoor is inherent aan het proces van ouder worden. Ieder persoon met een verstandelijke beperking heeft recht op het screenen van het gehoor. Hiervoor worden de richtlijnen gehoor (Nederlandse Vereniging Artsen VG, NVAVG) gehanteerd. Dit houdt in:

• Screenen van cliënten van 50 jaar en ouder: om de 5 jaar
• Screenen bij mensen met downsyndroom: elke 3 jaar

Het doen van onderzoek en het aanpassen van hoortoestellen is bij mensen met dementie een multidisciplinaire benadering. De logopedist is hierbij betrokken. Ook geeft de logopedist adviezen over de communicatiemogelijkheden bij slechthorende en dove mensen.

Dit onderwerp is op een voorgaande dementietafel besproken, namelijk de 8e editie. Je kan de dia’s van deze avond terug vinden op de pagina voorgaande dementietafels.

Voeding en slikken

Bij mensen met dementie treden problemen op bij het eten en drinken. Dit kan zijn:

• Desoriëntatie
• Aandacht-, concentratie- en geheugenproblemen
• Gedragsveranderingen
• Decorumverlies
• Smaak-, geur-, zicht- en gehoorverandering
• Agnosie en apraxie
• Slikstoornissen
• Voedselweigering
• Biologisch/medisch
• Sociale factoren/omgevingsfactoren

De logopedist observeert en adviseert wanneer er problemen optreden. Het advies kan bestaan uit het aanpassen van de consistentie en/ of het gebruik van hulpmiddelen om het eten en drinken veilig en plezierig te laten verlopen.

Dit onderwerp is op een voorgaande dementietafel besproken, namelijk de 8e editie. Je kan de dia’s van deze avond terug vinden op de pagina voorgaande dementietafels.

Meer informatie over de verschillende onderwerpen van Logopedie en dementie

Communicatie
https://dementie.nl/communiceren/benaderingswijze-dementie
https://www.dementie-winkel.nl/sociale-relaties-contact-communicatie

Gehoor
http://www.oorcheck.nl/gehoorschade/hoe-ontstaat-schade/zo-klinkt-het/
https://www.hoorwijzer.nl/specialisten-2/audiologisch-centrum/

Voeding en Slikken
https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/gezondheid/verslikken-signaleringslijst
https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/leefstijl/feestelijke-hapjes-mensen-slikproblemen-boekje-healthy-ageing
https://www.dementie-winkel.nl/gezondheid-eten-drinken